اگر فکر می‌کنید کیفیت سواری خودروتان مانند گذشته نیست، چک کردن کمک فنرها می‌تواند فکر خوبی باشد. این کار بسیار ساده و آسان است و باعث می‌شود بی‌دلیل به تعمیرگاه مراجعه نکنید، شاید هم تشخیص بدهید که وقتش نزد یک متخصص بروید.
کمک فنر یکی از اجزا و قطعات مهم خودرو محسوب می‌شود که باید به آن توجه کرد هرچند که بسیاری از صاحبان نسبت به چک کردن این قطعه سهل انگار می کنند.
این روزها خودروهای تولید شده پیشرفت زیادی کردند و یکی از بخش هایی که روی آن به شدت کار می‌شود همین کمک فنر است. سازندگان مشهور سعی میکننند کمک فنرها را به نحوی تولید کنند که کمترین ضربه و تکان به داخل کابین منتقل شود. به طور کلی فنرها در داخل کمک فنر زمانی که فشرده می‌شوند از انتقال ضربه به بدنه خودرو جلوگیری می کنند و مانع ایجاد آسیب دیدگی می شوند. کمک فنرها نیروی منتقل شده را در داخل خود ذخیره و به آرامی آن را آزاد می کنند در نتیجه وظیفه مهمی را این قطعه دارد.
یکی از عواملی که باعث ایجاد عدم پایداری و تکان شدید در خودرو می‌شود به کمک فنرها مربوط است. در برخی موارد هنگامی که یک قطعه از خودرو خراب می‌شود ممکن است تشخیص توسط صاحب سخت باشد چه بسا که حتی ممکن است مکانیک ها نیز نتوانند ایراد را به درستی تشخیص دهند. اما خوشبختانه کمک فنر با وجود این که از قطعات مهم محسوب می‌شود اما تشخیص ایراد در آن نسبتا ساده است و از عهده هر دارنده خودرویی بر می آید.
بهتر است قبل از این که به بررسی نشانه های خرابی کمک فنرها بپردازیم ابتدا با انواع آن آشنا شویم. کمک فنرها انواع مختلفی دارند که هر کدام با توجه به نوع کاربری خودرو، وزن و اندازه آن مورد استفاده قرار می گیرند. به طور مثال معمولا خودروهای سدان از کمک فنرهای کوچک هیدرولیکی یا بادی برخوردار هستند چرا که دامنه حرکت و تحرک آن ها بسیار بالا نیست. از طرف دیگر در خودروهای آفرود و شاسی بلند از کمک فنرهای بزرگ و قدرتمندتر استفاده می‌شود. همچنین خودروهای باری را نیز اگر بخواهیم مثال بزنیم آن ها مجهز به کمک فنرهای سفت و خشک تری هستند تا بتواند مقاومت کافی در برابر ضربات را داشته باشد.
کمک فنرها هیدرولیکی
اولین نوع کمک فنرها که می خواهیم به آن بپردازیم هیدرولیکی است. فضای داخل این نوع کمک فنرها با روغن پر می‌شود زمانی که یک ضربه به خودرو وارد می‌شود پیستونی داخل این روغن حرکت می‌کند و آن را به آرامی به سمت بالا هل می‌دهد. یک سری سوراخ روی این پیستون قرار دارد و دوباره روغن تخلیه می شود و پستون پایین می‌آید.
کمک فنرها گازی یا هیدرواستاتیک
در این کمک فنر ها در کنار روغن از گاز نیتروژن نیز استفاده می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت عملکرد کمک فنرهای گازی بهتر از مدل های روغنی است. با توجه به وجود گاز نیتروؤن حرکت پیستون به صورت روان تر و با سرعت بالاتری انجام می‌شود و از طرفی استهلاک قطعات نیز کاهش می‌یابد.
تشخیص سلامت کمک فنر / تشخیص خرابی کمک فنر
در صورتی که کمک فنر خودرو مشکل داشته باشد علامت های مختلفی را از خود بروز می‌دهد. اگر احساس کردید ارتفاع خودرو کاهش پیدا کرده و در یک یا دو طرف کوبش و خشکی حین رانندگی وجود دارد نشان دهنده خرابی کمک فنر است. لازم به ذکر است که خرابی کمک فنر در بلند مدت باعث آسیب جدی به چرخ ها، جلوبندی، جعبه فرمان، دیفرانسیل و گیربکس می شود.
از جمله دیگر نشانه های خرابی کمک فنر، عدم تعادل خودرو و کشیده شدن به یک سمت، ساییدگی سریع و غیریکنواخت لاستیک ها، نشت روغن از کمک فنرها، شیرجه زدن خودرو در هنگام ترمزگیری و شنیده شدن صدای تقه در هنگام عبور از دست اندازها اشاره کرد.
این نکته را باید گفت که معمولا کمک فنرها حدود ۸۰ هزار کیلومتر عمر مفید دارند و بعد از آن باید تعویض شوند. اما این عدد دقیق نیست و بستگی به نوع کمک فنر، نحوه رانندگی و برند سازنده آن بستگی دارد.
علت خرابی ها چیست؟
با توجه به این که قیمت قطعات خودرو این روزها به شدت بالا رفته پس بهتر است سعی کنیم به نحوی از خودرو استفاده داشته باشیم که عمر قطعات بالا رود. از جمله مواردی که باعث خرابی کمک فنر خودرو می‌شود حمل بار به شدت سنگین و بیشتر از ظرفیت خودرو است. علاوه بر این عبور از راه های ناهموار به خصوص با سرعت بالا باعث خرابی این قطعه می‌شود.
یکی از مواردی که باید به آن توجه ویژه ای کرد در هنگام عبور از دست اندازهاست که به شدت به خصوص درکلانشهرها وجود دارد. سعی کنید هنگام عبور از دست انداز ترمز نزنید زیرا فشار زیادی به سیستم تعلیق خودرو وارد می‌کند. بهتر است قبل از رسیدن به دست انداز سرعت خودرو را کاهش دهید.
قیمت ها کمک فنر در بازار
قیمت کمک فنر به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو و برند سازنده بستگی دارد. در حال حاضر ارزان ترین کمک فنر مربوط به خودروی پراید و پژو ۲۰۶ است که حدود ۲۷۰ هزار تومان قیمت دارد. به طور کلی برای خودروهای داخلی قیمت ها در بازه بین ۲۰۰ الی ۵۰۰ هزار تومان است.
در مورد کمک فنر ها توجه داشته باشید
به یاد داشته باشید تست کردن کمک فنرها از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد بیشتر رانند‌ه‌ها اطلاع ندارند که وضعیت کمک فنرها برای ایمنی خودرو جنبه‌ای حیاتی دارد. در واقع، یک سواری نرم و راحت هدف اصلی نیست بلکه هدفی ثانویه محسوب می‌شود. هدف اصلی کمک فنرها این است که فرسودگی سایر قسمت‌های سیستم تعلیق را به حداقل برسانند. نرمی و هندلینگ خوب حاصل کار همه قطعات سیستم تعلیق در کنار هم است. هیچگاه یک کمک فنر را به تنهایی عوض نکنید، بهتر است آن‌ها را به صورت جفتی تعویض کنید (کمک‌های جلو یا کمک‌های عقب با هم). اگر از کمک فنرهای OEM استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود هر چهار کمک فنر را با هم تعویض کنید. اگر یکی از این کمک فنرها خراب بشوند نشانه آن است که عمر بقیه نیز به زودی به سر خواهد رسید.
