ایسیو (Ecu) یا کامپیوتر خودرو چیست؟
ECU یا ایسیو واژه ای است که به یونیت یا مرکز کنترل موتور (Engine Control Unit) اطلاق می شود.با این وجود ای سی یو همچنین به مرکز کنترل الکترونیکی موتور (Electronic Control Unit) نیز اشاره دارد که مولفه ای (component) از سیستم مکاترونیک خودرویی است و البته صرفا برای کنترل یک پیشرانه نیست.
در صنعت خودرو، واژه ایسیو معمولا به مرکز کنترل موتور (ECU) یا ماژول کنترل موتور (ECM) اطلاق می گردد. اگر این یونیت هر دو قسمت پیشرانه (engine) و انتقال (transmission) را کنترل کند معمولا به شکل ماژول مکانیسم انتقال قدرت (PCM) بیان می شود.
در این مقاله ما مفهوم ECU را معیار قرار می دهیم. برای آشنایی و درک کامل این قطعه مهم خودرویی با ریمپ چیپ همراه باشید همچنین مطالعه مطلب فوق امکان فهم پروسه ریمپ ایسیو را آسان تر می کند.
ای سی یو چگونه کار می‌کند؟
ای سی یو خودرو شما برای انجام درست وظایف خود، نیاز به اطلاعات کافی از خودرو دارد؛ به همین دلیل، سنسورهای مختلفی در خودرو وجود دارد که وضعیت هر قسمت را به ای سی یو گزارش می‌دهند. همچنین برنامه‌های از پیش تعریف شده‌ای در کامپیوتر خودرو وجود دارند که به کمک اطلاعات سنسورها، دستورات لازم را به صورت سیگنال به عمل‌گرها می‌فرستند.
سرعت دوران موتور، فشار داخلی منیفولد (لوله‌های ورودی و خروجی موتور)، دریچه گاز، دمای آب، دمای هوا، اکسیژن و … توسط سنسورهای مشخصی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و به ای سی یو ارسال می‌شود؛ بسته به اینکه خودروی شما چه مقدار پیشرفته باشد، می‌وانید برخی از این اطلاعات را در صفحه پشت آمپر (صفحه‌ی پشت فرمان) یا مانیتور تعبیه شده در جلوی کنسول خودرو مشاهده کنید.
مطلب پیشنهادی:
برای اینکه راندمان موتور خودرو افزایش یابد و بتوانید به سرعت‌های بالاتری در حین رانندگی دست یابید، باید سیکل سوخت (سوختن بنزین) مورد ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور، تزریق سوخت (بنزین برای خودروهای بنزینی)، هوا و میزان ترکیب این دو ماده با یکدیگر و عوامل دیگری را که بر سوختن صحیح سوخت اثرگذار هستند، توسط همین قطعه‌ی کوچک تنظیم و کنترل می‌شود.
اگر بنا به هر دلیلی خطایی در خودرو به وجود آید، ای سی یو آن خطا را شناسایی کرده و در حافظه‌ی خود ذخیره می‌نماید. در همین حال چراغ چک خودرو که در صفحه پشت آمپر قرار دارد، روشن می‌شود تا آن عیب یا خطا را به شما گزارش دهد. اگر پس از روشن کردن خودرو و استارت زدن همچنان چراغ چک شما روشن بود، باید به یک تعمیرگاه مکانیکی رجوع کنید تا با اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو، خطا یا خطاهای رخ داده را متوجه شود و متناسب با آن اقدامات لازم صورت پذیرد.
علت‌های خرابی ای سی یو چه می‌تواند باشد؟
مسلماً ای سی یو خودرو نیز مانند هر قطعه الکترونیکی دیگر، ممکن است آسیب ببیند. برای جلوگیری از خرابی آن و پیرو آن کار نکردن خودرو باید از آن به درستی و با دقت نگه‌داری شود تا بتوان عملکرد درستی از آن گرفت. به طور مثال، اگر در هنگام روشن بودن خودرو، کابل باتری را جدا یا وایر شمع را روی بدنه امتحان کنید،
می‌توانید ناخواسته باعث خرابی این قطعه‌ی مهم شوید. این قطعه‌ی حساس، در برابر آب ایمن نیست و به همین دلیل در جعبه‌ی آن از مواد عایق و نفوذ ناپذیر در برابر آب استفاده شده است.
با این حال برخی اتصالات مانند پیچ‌های نری خارجی در برابر آب عایق نیستند و احتمال اتصال کوتاه وجود دارد. دیگر امکان خرابی ای سی یو به دلیل تماس با پین‌های آن است که انتقال الکتریسیته ساکن بدن باعث آسیب‌های زیاد و جدی بر ای سی یو خودرو می‌شود.
رفع خطای ECU
بسیاری از خطاهای ECU با تنظیم مجدد آن برطرف می‌شوند که این کار از طریق دستگاهی تحت عنوان دیاگ انجام می‌شود. برای دسترسی به ECU پورت‌هایی تحت عنوان ODB (On- Board- Diagnostic) وجود دارد که عمدتا نیز در زیر فرمان قرار دارد.
با استفاده از این پورت و دیاگ، می‌توانید به ECU دسترسی داشته و در صورت نیاز آنرا بازنشانی کرده و خطاهای موجود را حذف نمایید. شایان ذکر است که این امر از عهده هر کسی برنیامده و نیاز به دانش و تجربه تخصصی دارد.
عیب یابی ECU
پیچیدگی اجرای تمام این کنترل ها، ورودی ها و خروجی ها مستلزم قابلیت خود عیب یابی (self-diagnosis) خودکار پیشرفته ای است و بالطبع عیب یاب های سنتی موتور منسوخ می شدند.
ورودی ها و خروجی های ECU به صورت جداگانه توسط پردازنده، اغلب ده ها بار در ثانیه تحت کنترل قرار می گیرند تا اطمینان حاصل شود که آنها در محدوده های مجاز نرم افزاری قرار دارند. اگر خواندن یک سنسور برای مدت زمان تعیین شده از قبل ، خارج از محدوده قرار بگیرد ، یک خطا ثبت می شود و یک کد خطا برای بازیابی توسط تکنسین ذخیره می شود.
هنگامی که یک کد خطا در حافظه ذخیره می شود، معمولا باعث آن می شود که تعدادی از منطق های درون نرم افزار به واسطه کارایی کاهش یافته موتور نادیده گرفته شوند ، اگر چه موتور هنوز قادر به عملکرد در سطح پایه هست. در برخی موارد، خود-عیب یابی معمول (routine) یک خطای جدی پیدا می کند بنابراین یا از اساس مانع حرکت موتور می شود یا موتور را به خاطر موارد ایمنی خاموش می کند
.
با سیستم مدرن مدیریت موتور ، اولین گام عیب یابی خطا برای یک تکنسین خودرو، دسترسی به کدهای خطا از حافظه ECU است. این کدهای خطا اغلب به شکل یک کد 5 رقمی الفبایی ذخیره می شوند که با کدهای P، B، C و یا U شروع می شوند و به دنبال آن 4 عدد دیگر قرار گرفته اند.
جزئیات این کدها را می توانید در اینجا پیدا کنید: کد های خطا OBDII
علاوه بر این کدها، تکنسین می تواند اطلاعات در جریان یا زنده (real time) حسگر (سنسور) را از طریق ابزار تشخیص دهنده (diagnostic tool) در حالی که وسیله نقلیه در حال کار کردن می باشد،
مشاهده کند. این به آنها اجازه می دهد تا متوجه شوند خواندن اطلاعات و کارایی یک سنسور خاص نادرست است، اما نه به اندازه ای که که خارج از آستانه محدوده عملکرد ناقص یک سنسور قرار گیرد و بنابراین یک کد خطا را نمایانگر سازد.
